พฤติกรรมก้าวร้าวของเด็กหรือวัยรุ่นในยุคนี้ พบได้บ่อยครั้ง บางครั้งหาสาเหตุไม่ได้ว่าเพราะอะไร พฤติกรรมก้าวร้าว มีทั้งทำร้ายตัวเอง ทำลายข้าวของ ทำร้ายผู้อื่น รวมไปถึง คำพูด คำด่า ต่างๆ ที่ไม่เหมาะสมกับวัย การกระทำเหล่านี้กระทบต่อการใช้ชีวิตของเด็กเป็นอย่างมาก และยังกระทบไปถึงครอบครัว เพื่อน อาจารย์ ถ้าพฤติกรรมเหล่านี้ไม่ถูกแก้ไขตั้งแต่วัยเด็ก จะทำให้กลายเป็นนิสัยในตอนโตจนแก้ไม่หาย ถึงขั้นนั้นจะเป็นอุปสรรค์ในการใช้ชีวิตผู้ใหญ่ ชีวิตทำงาน เข้าสังคมยาก กลายเป็นคนที่สังคมรังเกลียด เมื่อเป็นแบบนั้น ก็จะเป็นการสร้างปัญหาไม่รู้จักจบ
สาเหตุของปัญหาพฤติกรรมก้าวร้าวในเด็กมีอยู่หลักๆ 3 ประการ คือ ปัจจัยทางชีวภาพ หรือร่างกายของเด็กนั้นเอง บางคนที่ก้าวร้าว หงุดหงิดง่ายอาจเป็นเพราะ ฮอร์โมนในร่างกายผิดปกติจากเด็กอื่น ปัจจัยทางสิ่งแวดล้อม การเลี้ยงดูเด็ก สิ่งแวดล้อมเป็นเรื่องสำคัญอย่างมาก เช่น สังคมลุงป้าน้าอา สังคมของพ่อแม่ ถ้าสังคมรอบตัวเขาเรียบง่าย เขาก็จะเป็นเด็กที่เรียบง่าย แต่ถ้าอยู่ในสังคมที่ พ่อเมา ทะเลาะกับแม่ ญาติพี่น้องตบตีกันทุกวัน ด่ากันแรงๆ เด็กก็จะซึมซับและกลายเป็นเด็กก้าวร้าว ส่วนปัจจัยทางด้านจิตใจ อย่างเช่นถ้าถูกตามใจบ่อยๆตามใจมาตลอดแล้ววันหนึ่งถูกขัดใจ ก็จะมีอารมณ์ก้าวร้าวทันที พอเจอเหตุการณ์นี้บ่อยๆ เด็กก็จะคิดว่า การก้าวร้าว โมโหรุนแรงทำให้ได้ของที่อยากได้นั้นเอง
การป้องกันก่อนจะเกิดปัญหาพฤติกรรมก้าวร้าว สิ่งที่ต้องทำคือ พ่อแม่ต้องทำให้ดูเป็นตัวอย่าง ในการควบคุมอารมณ์ของตัวเอง ไม่ใช้ความรุนแรงและใช้วิธีแก้ปัญหา การพูดจาที่ดี ท่าทีที่ดี เพราะถ้าหากพ่อแม่ทำไม่ได้ ก็เป็นไปได้ยากที่จะสอนลูกได้ รวมไปถึงการสอนระงับอารมณ์โกรธ เช่น นับ 1 ถึง 10 การฝึกผ่อนลมหายใจ การเดินหนีคนที่ทำให้เราโกรธเพื่อไปสงบอารมณ์ นั้นเอง และสิ่งสำคัญก็คือ การควบคุมสื่อต่างๆจากโลกออนไลน์ ให้เด็กดูที่เหมาะสมกับวัย ไม่ดูสิ่งที่ก้าวร้าวเกินตัว เพราะอาจจะทำให้เด็กเลียนแบบพฤติกรรมโลกออนไลน์ได้ง่ายๆ
สำหรับการช่วยเหลือขณะเด็กเกิดปัญหาพฤติกรรมก้าวร้าว
- สื่อให้รู้ว่า เรารับฟังเขาอย่างเต็มใจ แต่ไม่ยอมรับพฤติกรรมก้าวร้าวของเขา เช่น การพูดว่า เข้าใจหนูนะ แต่หนูจะทำลายข้าวของไม่ได้ หนูอยากเล่าอะไรให้แม่ฟังไหม มานั่งคุยกับแม่ดีกว่านะ แบบนี้จะช่วยให้เด็กเชื่อใจว่าเราจะรับฟังปัญหาของเขานั้นเอง
- ถ้าเด็กยังคงทำพฤติกรรมรุนแรง ให้เรารีบเข้าไปกอดเขา และค่อยๆปรับอารมณ์ของเขาให้เย็นลงโดยการลูบหัวหรือหลังเขาเรื่อยๆ
- อย่าใช้อารมณ์รุนแรงกับเขามากเกินไป เขาจะยิ่งรู้สึกว่ามีแต่คนเกลียดเขา ไม่มีใครยอมรับฟังเหตุผมของเขา
- หลีกเลี่ยงคำพูดไม่ดี ที่ทำให้เด็กเกิดปมด้อย อย่างเช่น เด็กนิสัยไม่ดี อันธพาล ทำไมเป็นคนก้าวร้าวแบบนี้ ทำตัวแบบนี้ถึงไม่มีใครชอบ แต่ไม่ใช่ว่าเราจะตำหนิเขาไม่ได้นะคะเพียงแต่ต้องใช้คำให้ถูก อย่างเช่น แม่ไม่อยากให้หนูทำลายข้าวของเลยนะ หนูเสียดายไหม ถ้าของหนูพัง เป็นต้น
- เมื่อเขาอารมณ์เย็นลง เราก็ควรจะมีบทลงโทษบางอย่างที่เหมาะสมให้เขาได้สำนึกผิด อย่างเช่น เก็บกวาดของที่ทำเสียหาย ขอโทษคนอื่นๆ งดทำกิจกรรมที่เขาชอบสักระยะหนึ่ง เป็นต้น
การแก้ไขปัญหานี้เป็นเรื่องยากค่ะต้องใช้ความอดทนละความพยายามของคนในครอบครัวและสังคมรอบข้าง แต่ถ้าทำสำเร็จ เขาโตขึ้นมาไม่เป็นคนที่ก้าวร้าวเป็นผู้ใหญ่ที่มีความคิด มีวุฒิภาวะทางอารมณ์ ก็ถือว่าคุ้มค่า เชื่อเถอะค่ะ